Een cheat day is een specifieke dag waarin je bewust niet bezig bent met diëten. Meestal is dit een vrijbrief om los te gaan op super smakelijke voedingsmiddelen.
Zo’n dag vindt over het algemeen 1 keer per week plaats of wordt ingezet wanneer het echt nodig is.
Redenen waarom een cheat day wordt ingelast heeft te maken met het volhouden van een vetverliesfase, om het metabolisme te boosten en jezelf op te laden.
De vraag is wat ervan klopt en of een cheat day een geschikte tool is om in te zetten voor resultaat.
In dit artikel leer je hier meer over!
Het volhouden van een vetverliesfase
Cheat days ontstaan meestal vanuit onvrede met het huidige voedingspatroon.
Er zijn te veel restricties en daarom moet er ergens een moment zijn waarin je geen lijden ervaart. De cheat day.
Dit stelt je in staat om de dagen van restrictie (dieetsleur) vol te houden tot aan de cheat day.
Want als er geen cheat days zouden zijn, dan zou je het huidige voedingspatroon waarschijnlijk niet volhouden.
Is afvallen altijd een lijdensweg?
Het klopt dat een vetverliesfase restricties met zich meebrengt. Je moet minder eten en sommige productgroepen laten voor wat het is.
Dit betekent echter niet dat het voedingspatroon gekoppeld moet zijn met een lijdensweg. Want het kan ook anders.
Ga daarom het volgende voor jezelf na. Wat zorgt voor de grootste restricties in mijn huidige voedingspatroon?
De oorzaken liggen meestal bij:
- Bepaalde voedingsmiddelen laten staan, omdat je denkt dat deze slecht voor je zijn.
- Heel ‘clean’ eten, omdat je denkt dat dit noodzakelijk is om af te vallen. Hiermee haal je weinig voldoening uit je voedingspatroon.
- Grote calorierestricties, waardoor je weinig keuzevrijheid over houdt.
Daarom is het belangrijk om in je huidige voedingspatroon (basis) na te gaan wat je nog steeds goed kan inpassen, zonder het gevoel te hebben dat je streng aan het diëten bent.
Zolang je een calorietekort hebt, val je af. Dit kan ook met minder restricties en meer voldoening.
Een groot voordeel is dat je uiteindelijk niet meer afhankelijk hoeft te zijn van een cheat day om vol te houden.
Welke nadelen een cheat day met zich meebrengt
Fundamenteel gezien zijn er een aantal problemen met cheat days.
1. Het verandert je referentiekader
Als je 1 dag per week super smakelijke voedingsmiddelen eet (hyperpalatable), dan heeft dit invloed op je referentiekader.
De maaltijden die je doordeweeks eet zullen veel minder smakelijk zijn. Vooral als je bewust ‘clean’ eet.
De drang naar super smakelijke voedingsmiddelen neemt sterkt toe en verhoogt je dieet focus.
2. Het is heel makkelijk om je progressie teniet te doen
Al het harde werk die je in zo’n week hebt gestopt kun je teniet doen door de voedingsmiddelen die je op zo’n dag eet.
Ook al ben je bewust van wat je eet. Er zitten meestal veel verborgen calorieën in deze super smakelijke voedingsmiddelen.
3. Je verstoort je homeostase
Omdat je tijdens een cheat day in het algemeen veel hyper smakelijke voedingsmiddelen eet, wordt je homeostase verstoord.
Het gevolg is dat de verzadiging pas optreedt wanneer je boven je energieverbruik zit.
Je kunt niet op gevoel rond of iets boven je energiebehoefte eten.
4. Het verslechtert je relatie met voeding
Het wordt niet voor niets een cheat day genoemd. Cheaten wordt als iets negatief beschouwd.
Voedingsmiddelen die jij op je cheat day eet, ga je als slecht zien. Terwijl de voedingsmiddelen die je doordeweeks eet je als goed ziet.
Wanneer je te ver bent doorgeslagen met een cheat day ontstaat er een schuldgevoel. Het gevolg dat je de dag erop door gaat met ‘cheaten’ of dat je jezelf een nog grotere restrictie toedient.
Deze manier van diëten is voor velen niet duurzaam en kan resulteren in eetstoornissen.
Zijn er andere redenen om aan een cheat day te doen?
Je vraagt je waarschijnlijk af. Als het zoveel nadelen heeft. Waarom doen zoveel mensen het?
Aan de ene kant weten mensen niet beter. Aan de andere kant geloven mensen dat een cheat day positieve effecten meebrengt m.b.t. vet verliezen.
Verhoogt een cheat day je stofwisseling?
Wanneer je gewicht verliest, vertraagt je metabolisme. Dit heeft te maken met dat je minder lichaamsgewicht hoeft mee te sjouwen en dat je lichaam zuiniger omgaat met zijn energie.
Je gaat onbewust minder bewegen en je bespaart meer energie wanneer je van A naar B loopt.
Dit is een geleidelijk proces. Uiteindelijk ontstaat er een nieuw balans. Dit houdt in dat je nog minder moet eten, om weer resultaat te boeken.
Een cheat day zorgt ervoor dat je metabolisme tijdelijk omhoog gaat:
- Je TEF neemt toe (meer voedsel verwerken is meer calorieën verbruiken)
- Doordat je zwaarder bent verbruik je meer calorieën met je activiteiten
Het heeft echter tijd nodig om je hormoonhuishouding van een katabole staat naar een anabole staat om te draaien. Dus je hormoonhuishouding kan niet zo snel herstellen.
Door ineens veel calorieën binnen te krijgen, vindt er in verhouding veel meer vetopslag plaats. Dit omdat je lichaam zich nog in die vertraagde toestand bevindt.
Je metabolisme is dus iets hoger, maar in verhouding ben je wel gevoeliger voor vetopslag.
Die 1000kcal+ dat je overeet wordt dus voor een groot deel opgeslagen als lichaamsvet.
Wanneer je terug gaat naar het calorietekort, duurt het even om deze calorieën weer te verbranden.
Een ander nadeel is dat wanneer je weer terug bent bij je lichaamsgewicht voor de cheat day, deze weer precies hetzelfde is.
Je vertraagt je progressie aanzienlijk wanneer je overeet.
Geeft een cheat day meer energie?
Wanneer je jezelf flink beperkt doordeweeks, gaat een cheat day je waarschijnlijk meer energie geven. Dit omdat je het tekort compenseert.
Echter komt het ook voor dat door de grote hoeveelheden voedsel of bepaalde voedselkeuzes die je maakt, je energie afneemt.
Denk hierbij aan een postprandiale dip (ook wel een lunch-dip genoemd).
Hoe komt het dat er toch mensen zijn die er succes mee hebben?
Personen die cheat days geïntegreerd in hun leven hebben en succesvol kunnen afvallen zijn in veel gevallen uitzonderingen.
Ze hebben over het algemeen veel (intrinsieke) motivatie, meer controle tijdens hun cheat day en reageert hun lichaam goed op de cheat day.
Als het voor jou werkt met volhouden en je er geen negatieve gevolgen van ondervindt, dan kun je het er prima inhouden.
Echter brengt een cheat day voor de meerderheid risico’s met zich mee om er een duurzame leefstijl aan over te houden.
Wat is een gematigde manier om aan een cheat day te doen?
Het helpt al om i.p.v. van een cheat day voor beperkte cheat meals te gaan. Nog beter is om de benaming cheat meal te veranderen naar free meal.
Dat het maaltijdmomenten zijn waarin je zonder schuldgevoel super smakelijke voedingsmiddelen eet.
Nu je toch bezig bent. Is het nodig om heel je maaltijd uit super smakelijke voedingsmiddelen te laten bestaan?
Je kunt bijvoorbeeld gebakken aardappelen nemen i.p.v. friet en een lekkere salade toevoegen om je maag te vullen.
Door er meer balans in te brengen, bewaak je je referentiekader, homeostase, wordt het moeilijker om te overeten en verlaag je de kans op een schuldgevoel.
Je verduurzaamt je voedingspatroon en je zult ook nog betere resultaten behalen, omdat je calorietekort niet teniet wordt gedaan. 🙂
In mijn artikel over eetgewoonten veranderen leer je meer over hoe je je eetgedrag effectief kan veranderen.
Geef een reactie